She was driving Ben to a friend’s house, and this added journey was the cause of some irritation in her day; she had too much else to do. Though she did like the privacy of the car, the feeling of his voice coming over her shoulder as she checked the mirror and slowed to make a turn. He was up on the booster seat—Ben was small for eight—and he looked out the window at suburban streets and parked cars, while she used his mobile phone to map the route. She had it down by the gearshift, propped up on the gray plastic fascia. It was hard to read the little arrow through the disaster of Ben’s cracked screen—the thing was rarely out of his hand, unless he dropped it. Now he looked out on the real world as though mildly surprised it was there.“I don’t like Barry McIntyre,” he said.
“No? Why not?”
They had their best chats in the car. If they’d been at home, he would have said, “Dunno,” or “Just . . .” In the car, he said things like “I like boys, though. I do like boys.”
“Of course you do.”
She wondered why he couldn’t speak when they were face to face. What was it about her eyes on him that made him shrug and shift under his clothes?
“You are a boy.”
“I know that,” he said.
Of course, she was his mother, so when she looked at him she was always checking him over to adjust or admire. Though she tried not to. She really tried not to turn into the kind of woman who said, “Sit up straight,” or “Leave your hair alone.”
“Well, then.”
She glanced at the rearview mirror and saw only the side of his head. His coarse hair was darkening through the winter. In a year or two, it would be fully brown.
“I just hate basketball.”
“Do you?”
“I really do.”
Recently, he had used the word “gay” as an insult. “That’s so gay,” he’d said at dinner, and his little sister missed a beat.
“Of course you like basketball,” she said warmly. That lie.
He did not answer.
“Does Barry McIntyre play basketball?”
In the rearview mirror, she saw his hand move toward his hidden face.
“Leave your nose alone!” she said.
It was hard not to. They were so temporarily beautiful, her children. They were so perfect, and then they were not perfect. She loved them too much to let them be.
She drove on while he watched the Dublin suburbs: spring trees, semidetached houses, a bundled old citizen walking her dog. The phone app was taking her down a familiar street, though it was an unfamiliar route, one she would not have known to take herself. Ben’s friend was called Ava, and she was new. She lived in St. Clare Crescent, which was somewhere near the motorway, apparently. But they did not take the motorway; they took a network of small streets, some of which she had driven down before—this was the way to the garden center, that was the way to the dog groomer’s—without knowing that you could cross from one to the other if you turned at the right place.
“Would you rather?” Ben said, then he stopped.
If you did not let Ben know that you were listening, he would refuse to continue.
“What?” she said, finally.
And, now that he knew he had her full attention, he said, “Would you rather drink a cup of lava or be drowned in a lava lake?”
“Oh, Christ.”
“Would you rather?”
“Not this again.”
“Which?”
“You can’t drink lava.”
“Yes, you can.”
“In a cup?”
“A stone cup.”
“I’ll take the lake.”
“Would you rather fall off a roof or have a tree fall on your head?”
He was obsessed with choices, especially impossible ones.
“Neither. I would rather neither of those things happened to me.”
“Would you rather fall off a roof,” he insisted, “or have a tree fall on your head?”
Maybe he was obsessed with death itself. There was no getting out of it, one way or the other.
“Roof,” she said.
“O.K.”
“What about you?”
“Yeah, roof,” he admitted.
“Not your best,” she said.
He paused, took the challenge.
“Would you rather be stung to death by fire ants or strung up by your toes from a big crane until your head burst?”
“Lovely!”
He would keep going until she was completely stuck.
“Crane, please.”
“Would you rather drown in the dark or be strangled in the dark?”
He would keep going until she was actually dead.
“Seriously?”
“A huge dark lake full of eels.”
“Really not. Absolutely not. I would not rather.”
She was taken, as she drove, by the memory of a night swim, many years before Ben was born. It was in a lake, in the Irish countryside; a gang of them coming back from the pub, no moon, no sex, at a guess—not that morning, or the night before, when they were supposed to have their holiday-cottage sex—and she pulled her dress up over her head as she made her way, in the darkness, toward the lake. Of course there was a man in the group who was not, actually, the man she was seeing at the time; he was some other, forbidden man. And neither of these men would later become the father of the boy now sitting in the back seat. Getting naked in the deserted woodland in the middle of the night was a taunt to both of them—either one would do. It was all a long time ago.
The dress was a blue linen shift, loose and practical, her underwear possibly quite fancy and impractical in those days before booster seats and children with sleepovers and phones that told you which way to turn. Her body also a finer thing, back then, if only she had known it. And she was drunk, so the pathway down to the little boardwalk was patchily remembered, her experience at the time also patchy, though it slowed and cleared when she dropped her dress onto the still-warm wood and looked out over the water. There were turf grains in the silk of it that turned the lake brown, even in daylight. Now, at midnight, it was darker than you could imagine, so it was like a sixth sense, the feeling of open space in front of her. When she looked down, she saw the blackness gleam, like oil. She sat at the dock’s edge to unclip her fancy bra and shrugged it off. A man’s voice telling her to stop. Another man saying nothing. A woman’s voice, saying, “No, really, Michelle.” And she was in. She pushed out from the wooden lip as she dropped down into it, was swallowed in a bang of water that turned to a liquid silence, then she struggled back up to where the air began. Black water into black air.
As she rose and turned, she could feel the alcohol swell under the surface of her skin, and the water was not so much cold as numb. Or she was numb. The water slipped past her as she hauled her way through it, in a long, reaching overarm that took her away from everyone, even as she seemed to stay in the same place. She could tell by their voices that she was moving—the fragments of sound she caught as she plowed along the surface, out toward the center of the lake.
If it was the center. If it was even the surface she was swimming along. It was so dark and wet that it was hard to know if her eyes were closed or open. She was afraid that she was not quite level, as she swam, that she was tilting downward, afraid that when she turned her face up to inhale she would find only water. The shouts from the bank were more sporadic now; it was as though they had given up on her as she circled or tried to circle back toward them, because the scraps of sound gave her a sense of horizon and it was important not to lose this. She needed to know which way was up. She pulled the water along the sides of her body, and though she twisted into it as she went, she was not sure that she was making the turn. She should just stop a moment and get her bearings, but she could not stop; she did not want to. It was—this was the secret, sudden thing—so delicious. Not knowing which way was which, or where the edges were. She was dissolved by it. She could drown right now and it would be a pleasure.
She caught a flash of her white arm, a sinewy gleam that she followed—her body its own compass—until she heard, on the bank, the voice of the man she was supposed to sleep with, saw the intermittent cigarette glow of the man she was not supposed to sleep with (and never did, for some reason; perhaps she had him fully spooked). Her big statement was a little undercut, in the shallows, by the sharpness of the stones in the silt under her feet as she made her way up out of the lake, toward recrimination and cold-skinned sex.
She woke up the next morning with a start, the previous night’s slightly watery consummation already forgotten, wasted. It had happened without her. She sat on the edge of the bed and pulled air into her lungs. She was alive. And she put this fact into her mind. Jammed it right in the center of her mind. She could never do that again. She was twenty-four years old, and she was giving up death. Drunk or sober, there would be no more lakes after dark.
“You know, Ben, you should never swim at night,” she said now, more than twenty years later, sitting in her Hyundai hybrid. Accelerator, brake, mirror, clutch.
“Would you rather?” Ben said.
“No, really, you have to promise me not to do that, ever. Not in a lake, because there is no salt in a lake to hold you up, and especially not in the sea. You must always respect the sea. It’s bigger than you. Do you hear me? And you must never, ever swim if you have taken alcohol, or even if your friends have. If a friend has had a couple of beers when you are a teen-ager and he says, ‘Come on, it’ll be fun!,’ what do you say?”
“Would you rather,” Ben said, patiently.
“No, I wouldn’t. I really would not rather. I would not rather die one way or the other way. What is your problem, Ben?”
They were in a street of newly built semidetached houses, depressingly small and endlessly the same. Tiny gardens: rowan tree, cherry tree, silver birch, ornamental willow—a horrible pompom on a stick. She did not know what she was doing in this place. It was coming to catch her, even here. It was coming to catch her children—her own foolishness; it had followed her out of the water. The night swim was not the end of it; she had been in thrall to death for some time afterward—months, a year. Because of course you could leave the lake but you could not leave desire itself, and all its impossibilities.
Though something was made possible. Something was made real. Something was resolved by the existence of the child in the back seat.
“Would you rather,” Ben said, “live in a turkey or have a turkey live inside you?”
“What?”
“Would you rather,” he repeated, in a forbearing way, “live in a turkey or have a turkey live inside you?”
“That is a very good question,” she said.
“Would you rather?”
“That is a truly great question. That is the best one yet.” She reached to the car radio and switched it on, hoping to distract him.
“Is that the place?” The app told her to take a right. “Is that where Ava lives?”
“I don’t know.”
“She’s your friend.”
“No, she’s not. She’s not my friend. She’s just really, really pushy.” His hand rested, in anticipation, on the overnight bag beside him as she took the turn through large, open gates into a new development.
“Is this it?”
St. Clare Close, St. Clare Court. The little maze was set around an open green space, and in the center of the green was a grand, three-story building.
St. Clare’s itself.
There it was. All this time. She had lived five miles away from here, for a decade, and had never realized it was down this road, one she passed every so often, on her way somewhere else.
She had been driven here in a taxi nearly twenty years ago, when all around were green fields. She was terrified that the driver would know from the address that she was mad, though she wasn’t properly mad; she was just quite badly broken. She was sure he would know that there was a broken human being in his cab, that he would turn to sneer at her as they went through the gates, or as they were going up the driveway past tended gardens, to this large house, this facility.
The Sisters of St. Clare and St. Agnes. Private Nursing Home.
“Scraggy Aggy’s,” as it used to be known. The bin. She had typed the address into her son’s phone and thought nothing of it.
“Would you rather?” Ben said.
So that was why she had remembered the lake.
It was very strange, looking at the building from the outside. She had spent her time there in a small room and had seen the exterior perhaps twice: first in a skewed way, as she walked up the steps, and possibly once again in a backward glance when her father came to collect her. She had never gone into the gardens, which were now filled with smart new houses; it was possible that she had not been allowed. Or, more likely, she had not been supplied with clothes. She had slept a lot, or lain unmoving in her hospital-style bed. She did remember standing at a window—perhaps it was even that window on the third floor, where the building bulged out into a fat, round turret. She knew that the turret contained a flight of stairs and that she had looked out from the top of it, as a woman in a fairy tale might—though she was not in a fairy tale, she was in a fog of Mogadon, not to mention all the other junk she swallowed obediently, twice a day, wondering if she would ever, ever shit again. Nobody seemed to care about that. They cared about your feelings instead. Though “cared” was perhaps the wrong word. They observed your feelings.
“Mother,” Ben said—a word he used only when truly annoyed. She had forgotten to say “What?”
“What?” she said.
“Would you rather live in a turkey?”
“Is this the place?” she said. “Is this where she lives?”
She had slowed to a stop in the middle of the deserted street. A pair of tiny children, one of them just a toddler, were playing on the flight of broad granite steps that led up to the front door of the building that used to be Scraggy Aggy’s. The place had been turned into apartments—they probably cost a bomb. Other things came back to her as she looked at the façade: A foyer of sorts, where she had signed in. A large living room for the nuns, where her father had stood up from a chintz armchair as she walked through the door, ready to go home. It was the high-ceilinged room on the left, where the children’s mother had pinned the curtain back, to see that they did not wander far.
There had been a godforsaken day room where people went to smoke—she wondered where that was. They were all on twenty cigarettes a day, the broken ladies of the suburbs, with their trembling hands and their pretty dressing gowns. They’d sat in this stinking room, with its vinyl-covered armchairs, and looked at their wrists. She wondered who lived in that space now. Someone busy and young. Someone who put orchids on the sill of a window that had once been nailed shut. This person did not smoke. This person walked out of a lovely private flat into the public corridor where the sad people used to pace, all those years ago. Weeping, not weeping, silent, eying the pay phone.
“It’s No. 74.” Her son’s tone was one of bottomless contempt, and she saw that she had not moved, was stalled.
The toddler and the young child were actually contained by the steps, she realized. They stayed at the top, and peddled their tricycle on the flat surface. They did not approach the edge.
She had spent the past eight years of her life checking on the safety of small children.
The car rolled gently forward as Ben read out the numbers on the houses that faced onto the green: 67, 69, 71.
“Where are the evens?” she said, as they circled slowly around the back of the building as though driving into a trap. This is how her life had felt, just before it broke—everything had been too connected. And now it was happening again: the unwitting journey, the unfunny choices, the idea that her son knew, of course he did, you could smell it on her still: the brackish water of the lake.
She spotted the window of the day room, up on the second floor, and she was still up there, checking her wrists. Smoking away. Staring for weeks at a patch on the wall. Ben unknown to her. Her daughter unknown. They had not happened inside her body; they had not been born.
“There it is! Seventy-four, seventy-four!”
She stopped the car, pulled the hand brake, and twisted in her seat to look at her son, who was undoing his seat belt in the back. Ben glanced up at her, and he was beautiful. His hair needed a comb, and there was a gleam of something under his nose, but he was so very much himself. He looked at her from under long lashes, as though he had known her for a long time, and she was not inside the building. She was here now, on the outside, with him.
“Be good,” she said, as he grabbed the overnight bag and was gone. For a boy who didn’t like girls, he was quick getting to Ava’s front door.
“I’ll pick you up at eleven tomorrow.”
He came doubling back then. She thought for a moment that he wanted to kiss her goodbye, but he was just looking for his phone. She handed it through the window, then stuck her face out after it, for mischief.
“Mnnnnmm,” she said, puckering up. And he did kiss her, abruptly, before running back to the house, where Ava was now standing on the porch to welcome him in. A little blond pixie, with a sequinned heart on her T-shirt, jigging up and down at the sight of him.
The kiss was a clumsy thing. Fleshy. Swift. There was a dot of cold on her cheek, from the tip of his nose.
“Ben!” she shouted. “Hang on. Ben!”
“What?”
“I would rather have the turkey live inside me.”
“O.K.!” He took her answer quite seriously.
“No contest.”
It was just a question, she thought. And she checked the rearview mirror before pulling out.
♦
Published in The New Yorker print edition of the March, 9 2020, issue.
Ze voerde Ben met de auto naar een vriendin. Deze extra verplaatsing irriteerde haar; ze had wel wat anders te doen. Maar ze hield van de privacy in de auto en van Bens stem die over haar schouder in haar oor klonk terwijl ze in de spiegel keek en vertraagde om een bocht te nemen. Hij zat op een kinderzitje, met zijn acht jaar was Ben klein voor zijn leeftijd, en tuurde uit het raam naar de provinciaalse baantjes en geparkeerde auto’s terwijl ze zijn gsm gebruikte als gps. Het toestel lag bij de versnellingspook, steunend op de grijze hoes. Het was moeilijk om het kleine navigatiepijltje te volgen door de verschrikkelijke barsten in het scherm, want het toestel was een deel van Bens hand geworden, tenzij het op de grond viel. Nu keek hij met grote ogen naar de buitenwereld, alsof hij lichtverbaasd was dat er een was. “Ik vind Barry McIntyre niet leuk”, zei hij.
“Nee? Waarom niet?”
Ze hadden hun beste gesprekken in de auto. Thuis zou hij “Kweetnie” of “Gewoon…” antwoorden. In de auto zegt hij dingen als “Ik mag jongens wel hoor. Ik vind jongens wel leuk”.
“Tuurlijk wel”.
Ze vroeg zich af waarom hij niet zo sprak als ze elkaar aankeken. Wat was het in haar ogen dat hem onverschillig zijn schouders deed optrekken en deed wiebelen?
“Jij bent een jongen”.
“Weet ik”, zei hij.
Af en toe scande ze hem met haar ogen, zoals moeders dat doen, klaar om hem te fatsoeneren of gewoon om hem vol bewondering aan te kijken. Nochtans probeerde ze zich in te houden. Ze deed haar best om niet zo’n berispende moeder te zijn die zegt “Rechtop zitten” of “Speel niet met je haar”.
“Oké dan”.
Ze gluurde in de achteruitkijkspiegel en zag alleen de zijkant van zijn hoofd. Zijn stugge haar werd donkerder in de winter. Over een jaar of twee zou het volledig bruin zijn.
“Ik haat basketbal gewoon”.
“Echt waar?”
“Ja, echt”.
Onlangs had hij het woord ‘janet’ als belediging gebruikt. “Wat een janet”, zei hij tijdens het avondeten. En zijn kleine zus liet haar vork vallen.
“Natuurlijk houd je van basketbal”, zei ze zoetjes. Wat een leugen.
Geen antwoord.
“Speelt Barry McIntyre basket?”
In de achteruitkijkspiegel zag ze zijn hand in de richting van zijn verborgen gezicht gaan.
“Blijf van je neus!”, zei ze.
Ze kon het niet laten. Kinderlijke schoonheid is tijdelijk. Haar kinderen waren soms volmaakt en dan weer minder volmaakt. Ze hield te veel van hen om hen met rust te laten.
Ondertussen observeerde Ben de voorstad van Dublin: het lentegroen, halfopen bebouwingen, een kromgebogen bejaarde met haar hond. De navigatieapp stuurde hen naar een bekende straat, hoewel het een onbekende route was die ze zelf nog niet genomen had. Bens vriendin heette Ava en ze was nieuw. Ze woonde in St. Clare Crescent, ergens dichtbij de autosnelweg blijkbaar. Maar ze gingen niet langs de autosnelweg; ze navigeerde door een netwerk van kleine straatjes waar ze nog nooit gereden had. Hierlangs voor het tuincentrum en daarlangs voor de dierenarts, maar zonder te weten dat ze die wegen kon verbinden als ze op de juiste plek afsloeg.
“Zou je liever?”, vroeg Ben. En dan niets meer.
Als ze niet bevestigde dat ze naar hem luisterde, stopte hij met praten.
“Wat?”, zei ze uiteindelijk.
Nu dat hij wist dat hij haar volledige aandacht had, vroeg hij: “Zou je liever een kop lava drinken dan verdrinken in een meer vol lava?”
“Oh, god”.
“Zou je liever?”
“Toch niet dit weer”.
“Kies dan”.
“Je kan lava niet drinken”.
“Jawel”.
“In een kop?”
“Een stenen kop”.
“Ik kies het meer”.
“Zou je liever van een dak vallen dan dat er een boom op je hoofd valt?”
Hij was gefascineerd door keuzespelletjes, vooral dilemma’s.
“Geen van beide. Ik zou liever hebben dat geen van beide gebeurt”.
“Zou je liever van een dak vallen”, herhaalde hij, “dan dat er een boom op je hoofd valt?”
Misschien was hij gefascineerd door de dood zelf. Ze kwam er niet onderuit; ze had geen keuze.
“Het dak”, zei ze.
“Oké”.
“En jij?”
“Ook het dak”, gaf hij toe.
“Kan beter”, zei ze.
Hij zweeg even en ging de uitdaging aan.
“Zou je liever doodgestoken worden door vuurmieren dan aan een hoge kraan vastgebonden worden aan je tenen tot je hoofd ontploft?”
“Geweldig!”
Hij zou blijven gaan totdat ze helemaal vast zat.
“De kraan, alsjeblieft”.
“Zou je liever in het donker verdrinken dan in het donker gewurgd worden?”
Hij zou blijven gaan totdat ze echt stierf.
“Serieus?”
“In een groot donker meer vol sidderalen”.
“Echt niet. Absoluut niet. Dat heb ik liever niet”.
Terwijl ze reed, werd ze vervoerd door de herinnering aan een nachtelijke duik, vele jaren voordat Ben geboren was. Het was in een meer op het Ierse platteland; met een groep vrienden kwam ze terug van café. Geen maanlicht, geen seks, dacht ze; niet die ochtend of de nacht ervoor toen ze eigenlijk in het bed van hun vakantiehuis de liefde verondersteld waren te bedrijven. Ze had haar jurk over haar hoofd getrokken terwijl ze, in de duisternis, naar het meer ging.
Natuurlijk was er een man in de groep, iemand die ze eigenlijk niet aan het daten was. Hij was een ander, verboden terrein. Maar geen van beiden zou later de vader zijn van de jongen die nu op de achterbank zat. Door zich uit te kleden in een verlaten bos in het holst van de nacht plaagde ze hen allebei; het maakte haar niet uit wie erop zou reageren. Dat was lang geleden.
Haar jurk was gemaakt van blauw linnen, zat losjes en comfortabel, haar ondergoed was eerder chique en oncomfortabel. Dat waren tijden vόόr kinderzitjes en slaapfeestjes en gsm’s die je de weg wijzen. Haar lichaam was slanker toen, had ze het maar beseft. En ze was dronken, dus de herinnering aan het neerwaartse pad naar de steiger met houten planken was vaag. Ook haar gevoelens kwamen in flarden terug, maar de mist was langzaam voor haar ogen opgetrokken toen ze haar jurk losliet op de nog warme planken, en uitkeek over het water. Er dreven vezels turf op het zijdezachte oppervlak die het water een bruine gloed gaven, zelfs als de zon scheen. Nu, midden in de nacht, was het donkerder dan je je kon voorstellen. Het was zo donker dat de open ruimte voor haar als een zesde zintuig aanvoelde.
Toen ze naar beneden keek, zag ze het zwarte water glanzen als olie. Ze zat neer op de rand van steiger, maakte haar fancy bh los en schudde hem af. Een mannenstem zei ‘stop’. Er klonk geen tweede mannenstem. Wel een vrouwenstem: “Nee, echt niet, Michelle”. En daar ging ze. Ze duwde zich af van de houten rand en lanceerde zich in het water dat haar meteen opslokte; een klap en dan niets meer. Vloeibare stilte totdat ze weer naar boven spartelde waar ze naar adem kon happen. Van zwart water naar zwarte lucht.
Toen ze bovenkwam en zich omdraaide, voelde ze de alcohol onder haar huid borrelen, en het water was niet echt koud maar verdovend. Of zij was verdoofd. Het water gleed langs haar lichaam terwijl ze zichzelf met moeizame slagen door het water trok, weg van iedereen en toch niet ver weg. Ze hoorde aan hun stemmen dat ze bewoog; flarden van woorden en klanken terwijl ze door het water crawlde naar het midden van het meer.
Als dat echt het midden was. Als ze echt wel aan het wateroppervlak aan het zwemmen was. Want het was zo donker en nat dat ze niet kon uitmaken of haar ogen open of dicht waren. Ze was bang dat ze niet helemaal horizontaal zwom en als ze haar gezicht optilde alleen water zou inademen.
De stemmen vanop de oever klonken meer sporadisch nu; alsof ze het hadden opgegeven toen ze rondjes zwom en probeerde in hun richting te komen, maar de geluiden boden een oriënteringspunt en het was belangrijk om hen niet te verliezen. Ze moest weten waar boven was. Ze duwde het water langs haar lichaam en hoewel ze zich draaide, was ze niet zeker dat ze kon omkeren. Ze zou gewoon eventjes moeten stoppen en zich oriënteren maar ze kon niet stoppen, ze wou niet. Het was … het was heimelijk en onverwacht, ze kreeg er niet genoeg van. Niet weten waar boven of onder was, of waar de oever. Ze haalde haar hart eraan op. Als ze nu verdronk, zou het een plezier zijn.
Ze ving een glimp op van haar witte arm, een schittering in het donker die ze volgde; haar lichaam wees haar de weg, totdat iets op de oever haar aandacht trok. De stem van de man met wie ze het bed moest delen, een flikkerende sigaret in de mond van de man met wie ze het bed niet moest delen (en dat is ook nooit gebeurd om een of andere reden; misschien had ze hem afgeschrikt). Haar trotse gevoel werd wat afgevlakt door de scherpe steentjes in het ondiepe water die haar voeten schonden terwijl ze uit het meer rees, op weg naar gezanik en koude lichamen tegen elkaar.
De volgende ochtend schrok ze wakker, het ietwat natte avontuur in het bos al vergeten, alsof het gebeurd was zonder haar. Ze was stomdronken die nacht. Ze zat op de rand van het bed en liet de lucht in haar longen stromen. Ze leefde nog. Ze liet het goed tot zich doordringen en hamerde het erin. Nooit. Meer. Liet ze dat gebeuren. Ze was vierentwintig jaar oud en zette de dood voorgoed uit haar hoofd. Bezopen of nuchter, ze ging nooit meer zwemmen in het donker.
“Weet je, Ben, ga nooit zwemmen in het donker”, zei ze nu, meer dan twintig jaar later in haar Hyundai Hybrid. Gas, rem, spiegel, koppeling.
“Zou je liever?”, vroeg Ben.
“Nee, serieus. Beloof me dat je zoiets niet zal doen, nooit. Niet in een meer, want daar is niet genoeg zout om te blijven drijven, en zeker niet in de zee. Je moet altijd respect hebben voor de zee; die is groter dan jij. Luister je? En je mag nooit ofte nimmer gaan zwemmen als je alcohol gedronken hebt, of als je vrienden gedronken hebben. Later, als een vriend van je een paar biertjes op heeft en zegt: ‘Komaan, het wordt leuk!’, wat antwoord je dan?”.
“Zou je liever”, zei Ben geduldig.
“Nee, dat wil ik niet liever. Echt niet. Ik wil niet liever doodgaan op de een of andere manier. Wat is jouw probleem, Ben?”
Ze reden in een straat met nieuwe halfopen gebouwde woningen, die er benauwend klein en allemaal precies hetzelfde uitzagen. Kleine voortuintjes met lijsterbessen, kersenbomen, zilverberken en sierwilgen; afzichtelijke pompons op een stok.
Ze wist niet wat ze hier deed. Het kwam haar pakken, zelfs hier. Het zou haar kinderen komen pakken; haar eigen dwaasheid was haar uit het meer gevolgd. Die nachtelijke duik was niet het einde, integendeel. Ze had daarna een tijdje lang in een spiraal rond de dood gehangen, maanden, een jaar. Want je kon natuurlijk het meer achter je laten, maar niet het verlangen zelf en al zijn onmogelijkheden.
En toch was iets mogelijk geworden, iets was echt. Iets was veranderd door het bestaan van het kind op de achterbank.
“Zou je liever”, vroeg Ben, “in een kalkoen leven dan dat een kalkoen die in jou leeft?”
“Wat?”
“Zou je liever”, herhaalde Ben geduldig, “in een kalkoen leven dan dat een kalkoen die in jou leeft?”
“Dat is een heel goede vraag”, antwoordde ze.
“Zou je liever?”
“Dat is echt een goede vraag. De beste tot nu toe”. Ze reikte met haar arm naar de radio en zette hem aan in een poging om hem af te leiden.
“Is het hier?” De app leidde haar naar een straat rechts. “Woont Ava hier?”
“Ik weet het niet”
“Ze is jouw vriendin”
“Nietes. Ze is mijn vriendin niet. Ze is gewoon heel opdringerig”. Zijn hand lag in afwachting op zijn slaapspullen naast hem terwijl ze afsloeg door de grote open poort naar een nieuwbouw.
“Is het hier?”
Het hof en de binnenplaats van St Clare. Het kleine doolhof was gebouwd rond een grote groene ruimte en in het midden stond een groots gebouw met drie verdiepingen.
St Clare zelf.
Daar was het. De hele tijd al. Ze woonde acht kilometer van hier, bijna tien jaar lang, en ze had nooit beseft dat het in deze straat was. Een straat die ze nochtans zo vaak passeerde, onderweg naar ergens anders.
Een taxi had haar naar hier gevoerd bijna twintig jaar geleden, toen het nog overal groen zag van de velden. Ze was doodsbang geweest dat de bestuurder door het adres zou weten dat ze gek was; hoewel ze niet stapelgek was, maar gewoon gebroken op een verkeerde manier. Ze was zeker dat hij zou beseffen dat er een gebroken menselijk wezen in zijn taxi zat en spottende opmerkingen zou geven als ze door de poort gingen of via de oprit langs de verzorgde tuinen reden naar dit grote huis, deze inrichting.
De zusters van St. Clare en St. Agnes. Privéherstellingsoord.
Ook wel bekend als “Gekkie Aggy”. Het gekkenhuis. Ze had het adres in haar zoons gsm getypt en niets doorgehad.
“Zou je liever?”, vroeg Ben.
Dus daarom had ze weer aan het meer gedacht.
Het was heel vreemd om naar het gebouw te kijken van buitenaf. Ze had daar haar tijd doorgebracht in een kleine kamer en had de buitenkant misschien twee keer gezien: eerst schuin omdat ze de trappen op liep en mogelijk nog eens met een achterwaartse blik vanuit de auto toen haar vader haar kwam oppikken. Ze was nooit in de tuinen geweest waar nu slimme nieuwe huizen stonden. Waarschijnlijk mocht ze niet. Of omdat ze geen andere kleren had gekregen.
Ze had veel geslapen ofwel uitgestrekt en onbeweeglijk in haar ziekenhuisachtig bed gelegen. Ze herinnerde zich dat ze aan een raam stond – misschien dat raam op de derde verdieping waar het gebouw een uitstulping had in de vorm van een dikke ronde toren. Ze wist dat er in de toren een wenteltrap was en dat ze daarboven naar het uitzicht had gekeken - net zoals een jonkvrouw in een sprookje, hoewel ze niet in een sprookje zat en haar dromerigheid kwam door de Mogadon en andere medische troep die ze tweemaal per dag gehoorzaam slikte, nadenkend of ze ooit, op een dag nog naar het toilet zou kunnen. Maar niemand gaf om zoiets. Ze gaven alleen om je gevoelens. Hoewel “erom geven” misschien het verkeerde woord is. Ze observeerden je gevoelens.
“Moeder”, zei Ben. Een woord dat hij alleen gebruikte als hij echt geïrriteerd was. Ze was vergeten te antwoorden “Wat?”.
“Wat?”, zei ze.
“Zou je liever in een kalkoen leven?”
“Is dit het?”, vroeg ze. “Woont ze hier?”
Ze had afgeremd en was tot stilstand gekomen in het midden van de verlaten straat. Een paar kleine kinderen, een van hen een peuter, speelden bovenop de trap met brede granieten treden die naar de voordeur van het gebouw leidden dat vroeger “Gekkie Aggy” werd genoemd. Nu waren hier allemaal appartementen, waarschijnlijk met een torenhoog prijskaartje. Andere herinneringen welden in haar op terwijl ze de voorzijde bekeek: een soort hal waar ze zich had aangemeld; een ruime woonkamer voor de zusters, waar haar vader rechtstond uit een vintage fauteuil met bloemenprint als ze binnenkwam, klaar om naar huis te gaan. En in de linkerkamer met het hoge plafond hadden ze het gordijn opzij vastgeprikt, zodat ze de kinderen niet uit het oog verloren.
Er was ook een stinkende kamer waar mensen overdag konden roken – ze vroeg zich af waar die was. Ze paften elk zo’n twintig sigaretten per dag, de gebroken dames van de buitenwijken met hun bevende handen en mooie gewaden. In die stinkende kamer zaten ze in de vinylen leunstoelen en keken naar hun pols. Ze vroeg ze af wie er daar nu zou wonen. Iemand drukbezet en jong. Iemand die orchideeën zou zetten op de vensterbank van een raam dat ooit dichtgetimmerd was. Iemand die niet rookt. Die persoon loopt uit een fraai privéappartement op de gemeenschappelijke gang waar droevige mensen ijsbeerden, vele jaren geleden. Huilend, niet huilend, in stilte, starend naar de publieke telefooncel.
“Nummer 74”. De toon van de stem van haar zoon verraadde zijn diepe minachting, en ze zag dat ze niet bewogen had; ze bleef stilstaan.
De peuter en het andere kind werden eigenlijk begrensd door de trap, besefte ze. Ze bleven bovenaan spelen en trapten op hun driewieler rond op het platte oppervlak. Ze kwamen niet in de buurt van de rand.
Ze had de voorbije acht jaar van haar leven gewijd aan de veiligheid van kleine kinderen.
De auto rolde zachtjes vooruit terwijl Ben de nummers voorlas van de huizen die op het groen uitkeken: 67, 69, 71.
“Waar zijn de even nummers?”, zei ze tijdens ze langzaam cirkelde rond de achterkant van het gebouw, alsof ze op haar hoede was voor een valstrik. Dit was hoe haar leven had gevoeld net voordat iets in haar geknapt was – alles had zich met elkaar verbonden en raakte steeds meer in de knoop. En nu gebeurde het weer: de onbewuste trip, de eigenaardige dilemma’s, de gedachte dat haar zoon het wist - natuurlijk wel, de geur hing nog om haar heen: het troebele water van het meer.
Ze zag het raam van de rookkamer op de tweede verdieping en ze stond er nog steeds, zorgvuldig haar polsen te bekijken. Rokend als een ketter. Starend naar een vlek op de muur, wekenlang. Ze kende Ben niet. Haar dochter ook niet. Zij waren geen deel van haar lichaam, waren nog niet geboren.
“Daar is het! Vierenzeventig, vierenzeventig!”
Ze stopte de auto, trok de handrem op en draaide zich om in haar stoel om naar haar zoon te kijken, die op de achterbank zijn gordel losmaakte. Ben keek op en hij zag er goed uit. Zijn haar moest gekamd worden en er glom iets onder zijn neus, maar hij straalde zijn eigen licht uit. Hij keek naar haar met zijn lange wimpers alsof hij haar al heel lang kende, en ze was niet daarbinnen. Ze was hier, nu, buiten met hem.
“Flink zijn”, zei ze toen hij zijn slaapspullen pakte en weg was hij. Voor een jongen die meisjes niet leuk vond, haastte hij zich om naar Ava’s voordeur te geraken.
“Morgen om elf uur kom ik je ophalen”
He keerde abrupt terug. Ze dacht even dat hij haar dag zou kussen, maar hij zocht gewoon zijn gsm. Ze gaf hem door het autoraampje en stak daarna ook haar hoofd naar buiten om hem te plagen.
“Mmm” Ze tuitte haar lippen. En hij gaf haar toch een haastige kus voordat hij terug rende naar het huis, waar Ava nu op de drempel stond om hem te verwelkomen. Een klein blond meisje met een T-shirt waarop een pailletten hart geborduurd was, sprong op en neer toen ze hem zag.
De kus was onhandig, vlezig, vluchtig. Ze had een frisse stip op haar kaak gevoeld van zijn koude neusje.
“Ben!”, riep ze. “Wacht even, Ben!”
“Wat?”
“Ik zou liever de kalkoen in mij hebben leven”
“Oké!” Hij nam haar antwoord best serieus.
“Geen discussie”
Het was gewoon een vraag, dacht ze. En ze checkte de achteruitkijkspiegel voor ze wegreed.
Gepubliceerd in The New Yorker, print van 9 maart 2020, issue.
She was driving Ben to a friend’s house, and this added journey was the cause of some irritation in her day; she had too much else to do. Though she did like the privacy of the car, the feeling of his voice coming over her shoulder as she checked the mirror and slowed to make a turn. He was up on the booster seat—Ben was small for eight—and he looked out the window at suburban streets and parked cars, while she used his mobile phone to map the route. She had it down by the gearshift, propped up on the gray plastic fascia. It was hard to read the little arrow through the disaster of Ben’s cracked screen—the thing was rarely out of his hand, unless he dropped it. Now he looked out on the real world as though mildly surprised it was there.“I don’t like Barry McIntyre,” he said.
“No? Why not?”
They had their best chats in the car. If they’d been at home, he would have said, “Dunno,” or “Just . . .” In the car, he said things like “I like boys, though. I do like boys.”
“Of course you do.”
She wondered why he couldn’t speak when they were face to face. What was it about her eyes on him that made him shrug and shift under his clothes?
“You are a boy.”
“I know that,” he said.
Of course, she was his mother, so when she looked at him she was always checking him over to adjust or admire. Though she tried not to. She really tried not to turn into the kind of woman who said, “Sit up straight,” or “Leave your hair alone.”
“Well, then.”
She glanced at the rearview mirror and saw only the side of his head. His coarse hair was darkening through the winter. In a year or two, it would be fully brown.
“I just hate basketball.”
“Do you?”
“I really do.”
Recently, he had used the word “gay” as an insult. “That’s so gay,” he’d said at dinner, and his little sister missed a beat.
“Of course you like basketball,” she said warmly. That lie.
He did not answer.
“Does Barry McIntyre play basketball?”
In the rearview mirror, she saw his hand move toward his hidden face.
“Leave your nose alone!” she said.
It was hard not to. They were so temporarily beautiful, her children. They were so perfect, and then they were not perfect. She loved them too much to let them be.
She drove on while he watched the Dublin suburbs: spring trees, semidetached houses, a bundled old citizen walking her dog. The phone app was taking her down a familiar street, though it was an unfamiliar route, one she would not have known to take herself. Ben’s friend was called Ava, and she was new. She lived in St. Clare Crescent, which was somewhere near the motorway, apparently. But they did not take the motorway; they took a network of small streets, some of which she had driven down before—this was the way to the garden center, that was the way to the dog groomer’s—without knowing that you could cross from one to the other if you turned at the right place.
“Would you rather?” Ben said, then he stopped.
If you did not let Ben know that you were listening, he would refuse to continue.
“What?” she said, finally.
And, now that he knew he had her full attention, he said, “Would you rather drink a cup of lava or be drowned in a lava lake?”
“Oh, Christ.”
“Would you rather?”
“Not this again.”
“Which?”
“You can’t drink lava.”
“Yes, you can.”
“In a cup?”
“A stone cup.”
“I’ll take the lake.”
“Would you rather fall off a roof or have a tree fall on your head?”
He was obsessed with choices, especially impossible ones.
“Neither. I would rather neither of those things happened to me.”
“Would you rather fall off a roof,” he insisted, “or have a tree fall on your head?”
Maybe he was obsessed with death itself. There was no getting out of it, one way or the other.
“Roof,” she said.
“O.K.”
“What about you?”
“Yeah, roof,” he admitted.
“Not your best,” she said.
He paused, took the challenge.
“Would you rather be stung to death by fire ants or strung up by your toes from a big crane until your head burst?”
“Lovely!”
He would keep going until she was completely stuck.
“Crane, please.”
“Would you rather drown in the dark or be strangled in the dark?”
He would keep going until she was actually dead.
“Seriously?”
“A huge dark lake full of eels.”
“Really not. Absolutely not. I would not rather.”
She was taken, as she drove, by the memory of a night swim, many years before Ben was born. It was in a lake, in the Irish countryside; a gang of them coming back from the pub, no moon, no sex, at a guess—not that morning, or the night before, when they were supposed to have their holiday-cottage sex—and she pulled her dress up over her head as she made her way, in the darkness, toward the lake. Of course there was a man in the group who was not, actually, the man she was seeing at the time; he was some other, forbidden man. And neither of these men would later become the father of the boy now sitting in the back seat. Getting naked in the deserted woodland in the middle of the night was a taunt to both of them—either one would do. It was all a long time ago.
The dress was a blue linen shift, loose and practical, her underwear possibly quite fancy and impractical in those days before booster seats and children with sleepovers and phones that told you which way to turn. Her body also a finer thing, back then, if only she had known it. And she was drunk, so the pathway down to the little boardwalk was patchily remembered, her experience at the time also patchy, though it slowed and cleared when she dropped her dress onto the still-warm wood and looked out over the water. There were turf grains in the silk of it that turned the lake brown, even in daylight. Now, at midnight, it was darker than you could imagine, so it was like a sixth sense, the feeling of open space in front of her. When she looked down, she saw the blackness gleam, like oil. She sat at the dock’s edge to unclip her fancy bra and shrugged it off. A man’s voice telling her to stop. Another man saying nothing. A woman’s voice, saying, “No, really, Michelle.” And she was in. She pushed out from the wooden lip as she dropped down into it, was swallowed in a bang of water that turned to a liquid silence, then she struggled back up to where the air began. Black water into black air.
As she rose and turned, she could feel the alcohol swell under the surface of her skin, and the water was not so much cold as numb. Or she was numb. The water slipped past her as she hauled her way through it, in a long, reaching overarm that took her away from everyone, even as she seemed to stay in the same place. She could tell by their voices that she was moving—the fragments of sound she caught as she plowed along the surface, out toward the center of the lake.
If it was the center. If it was even the surface she was swimming along. It was so dark and wet that it was hard to know if her eyes were closed or open. She was afraid that she was not quite level, as she swam, that she was tilting downward, afraid that when she turned her face up to inhale she would find only water. The shouts from the bank were more sporadic now; it was as though they had given up on her as she circled or tried to circle back toward them, because the scraps of sound gave her a sense of horizon and it was important not to lose this. She needed to know which way was up. She pulled the water along the sides of her body, and though she twisted into it as she went, she was not sure that she was making the turn. She should just stop a moment and get her bearings, but she could not stop; she did not want to. It was—this was the secret, sudden thing—so delicious. Not knowing which way was which, or where the edges were. She was dissolved by it. She could drown right now and it would be a pleasure.
She caught a flash of her white arm, a sinewy gleam that she followed—her body its own compass—until she heard, on the bank, the voice of the man she was supposed to sleep with, saw the intermittent cigarette glow of the man she was not supposed to sleep with (and never did, for some reason; perhaps she had him fully spooked). Her big statement was a little undercut, in the shallows, by the sharpness of the stones in the silt under her feet as she made her way up out of the lake, toward recrimination and cold-skinned sex.
She woke up the next morning with a start, the previous night’s slightly watery consummation already forgotten, wasted. It had happened without her. She sat on the edge of the bed and pulled air into her lungs. She was alive. And she put this fact into her mind. Jammed it right in the center of her mind. She could never do that again. She was twenty-four years old, and she was giving up death. Drunk or sober, there would be no more lakes after dark.
“You know, Ben, you should never swim at night,” she said now, more than twenty years later, sitting in her Hyundai hybrid. Accelerator, brake, mirror, clutch.
“Would you rather?” Ben said.
“No, really, you have to promise me not to do that, ever. Not in a lake, because there is no salt in a lake to hold you up, and especially not in the sea. You must always respect the sea. It’s bigger than you. Do you hear me? And you must never, ever swim if you have taken alcohol, or even if your friends have. If a friend has had a couple of beers when you are a teen-ager and he says, ‘Come on, it’ll be fun!,’ what do you say?”
“Would you rather,” Ben said, patiently.
“No, I wouldn’t. I really would not rather. I would not rather die one way or the other way. What is your problem, Ben?”
They were in a street of newly built semidetached houses, depressingly small and endlessly the same. Tiny gardens: rowan tree, cherry tree, silver birch, ornamental willow—a horrible pompom on a stick. She did not know what she was doing in this place. It was coming to catch her, even here. It was coming to catch her children—her own foolishness; it had followed her out of the water. The night swim was not the end of it; she had been in thrall to death for some time afterward—months, a year. Because of course you could leave the lake but you could not leave desire itself, and all its impossibilities.
Though something was made possible. Something was made real. Something was resolved by the existence of the child in the back seat.
“Would you rather,” Ben said, “live in a turkey or have a turkey live inside you?”
“What?”
“Would you rather,” he repeated, in a forbearing way, “live in a turkey or have a turkey live inside you?”
“That is a very good question,” she said.
“Would you rather?”
“That is a truly great question. That is the best one yet.” She reached to the car radio and switched it on, hoping to distract him.
“Is that the place?” The app told her to take a right. “Is that where Ava lives?”
“I don’t know.”
“She’s your friend.”
“No, she’s not. She’s not my friend. She’s just really, really pushy.” His hand rested, in anticipation, on the overnight bag beside him as she took the turn through large, open gates into a new development.
“Is this it?”
St. Clare Close, St. Clare Court. The little maze was set around an open green space, and in the center of the green was a grand, three-story building.
St. Clare’s itself.
There it was. All this time. She had lived five miles away from here, for a decade, and had never realized it was down this road, one she passed every so often, on her way somewhere else.
She had been driven here in a taxi nearly twenty years ago, when all around were green fields. She was terrified that the driver would know from the address that she was mad, though she wasn’t properly mad; she was just quite badly broken. She was sure he would know that there was a broken human being in his cab, that he would turn to sneer at her as they went through the gates, or as they were going up the driveway past tended gardens, to this large house, this facility.
The Sisters of St. Clare and St. Agnes. Private Nursing Home.
“Scraggy Aggy’s,” as it used to be known. The bin. She had typed the address into her son’s phone and thought nothing of it.
“Would you rather?” Ben said.
So that was why she had remembered the lake.
It was very strange, looking at the building from the outside. She had spent her time there in a small room and had seen the exterior perhaps twice: first in a skewed way, as she walked up the steps, and possibly once again in a backward glance when her father came to collect her. She had never gone into the gardens, which were now filled with smart new houses; it was possible that she had not been allowed. Or, more likely, she had not been supplied with clothes. She had slept a lot, or lain unmoving in her hospital-style bed. She did remember standing at a window—perhaps it was even that window on the third floor, where the building bulged out into a fat, round turret. She knew that the turret contained a flight of stairs and that she had looked out from the top of it, as a woman in a fairy tale might—though she was not in a fairy tale, she was in a fog of Mogadon, not to mention all the other junk she swallowed obediently, twice a day, wondering if she would ever, ever shit again. Nobody seemed to care about that. They cared about your feelings instead. Though “cared” was perhaps the wrong word. They observed your feelings.
“Mother,” Ben said—a word he used only when truly annoyed. She had forgotten to say “What?”
“What?” she said.
“Would you rather live in a turkey?”
“Is this the place?” she said. “Is this where she lives?”
She had slowed to a stop in the middle of the deserted street. A pair of tiny children, one of them just a toddler, were playing on the flight of broad granite steps that led up to the front door of the building that used to be Scraggy Aggy’s. The place had been turned into apartments—they probably cost a bomb. Other things came back to her as she looked at the façade: A foyer of sorts, where she had signed in. A large living room for the nuns, where her father had stood up from a chintz armchair as she walked through the door, ready to go home. It was the high-ceilinged room on the left, where the children’s mother had pinned the curtain back, to see that they did not wander far.
There had been a godforsaken day room where people went to smoke—she wondered where that was. They were all on twenty cigarettes a day, the broken ladies of the suburbs, with their trembling hands and their pretty dressing gowns. They’d sat in this stinking room, with its vinyl-covered armchairs, and looked at their wrists. She wondered who lived in that space now. Someone busy and young. Someone who put orchids on the sill of a window that had once been nailed shut. This person did not smoke. This person walked out of a lovely private flat into the public corridor where the sad people used to pace, all those years ago. Weeping, not weeping, silent, eying the pay phone.
“It’s No. 74.” Her son’s tone was one of bottomless contempt, and she saw that she had not moved, was stalled.
The toddler and the young child were actually contained by the steps, she realized. They stayed at the top, and peddled their tricycle on the flat surface. They did not approach the edge.
She had spent the past eight years of her life checking on the safety of small children.
The car rolled gently forward as Ben read out the numbers on the houses that faced onto the green: 67, 69, 71.
“Where are the evens?” she said, as they circled slowly around the back of the building as though driving into a trap. This is how her life had felt, just before it broke—everything had been too connected. And now it was happening again: the unwitting journey, the unfunny choices, the idea that her son knew, of course he did, you could smell it on her still: the brackish water of the lake.
She spotted the window of the day room, up on the second floor, and she was still up there, checking her wrists. Smoking away. Staring for weeks at a patch on the wall. Ben unknown to her. Her daughter unknown. They had not happened inside her body; they had not been born.
“There it is! Seventy-four, seventy-four!”
She stopped the car, pulled the hand brake, and twisted in her seat to look at her son, who was undoing his seat belt in the back. Ben glanced up at her, and he was beautiful. His hair needed a comb, and there was a gleam of something under his nose, but he was so very much himself. He looked at her from under long lashes, as though he had known her for a long time, and she was not inside the building. She was here now, on the outside, with him.
“Be good,” she said, as he grabbed the overnight bag and was gone. For a boy who didn’t like girls, he was quick getting to Ava’s front door.
“I’ll pick you up at eleven tomorrow.”
He came doubling back then. She thought for a moment that he wanted to kiss her goodbye, but he was just looking for his phone. She handed it through the window, then stuck her face out after it, for mischief.
“Mnnnnmm,” she said, puckering up. And he did kiss her, abruptly, before running back to the house, where Ava was now standing on the porch to welcome him in. A little blond pixie, with a sequinned heart on her T-shirt, jigging up and down at the sight of him.
The kiss was a clumsy thing. Fleshy. Swift. There was a dot of cold on her cheek, from the tip of his nose.
“Ben!” she shouted. “Hang on. Ben!”
“What?”
“I would rather have the turkey live inside me.”
“O.K.!” He took her answer quite seriously.
“No contest.”
It was just a question, she thought. And she checked the rearview mirror before pulling out.
♦
Published in The New Yorker print edition of the March, 9 2020, issue.
Ze voerde Ben met de auto naar een vriendin. Deze extra verplaatsing irriteerde haar; ze had wel wat anders te doen. Maar ze hield van de privacy in de auto en van Bens stem die over haar schouder in haar oor klonk terwijl ze in de spiegel keek en vertraagde om een bocht te nemen. Hij zat op een kinderzitje, met zijn acht jaar was Ben klein voor zijn leeftijd, en tuurde uit het raam naar de provinciaalse baantjes en geparkeerde auto’s terwijl ze zijn gsm gebruikte als gps. Het toestel lag bij de versnellingspook, steunend op de grijze hoes. Het was moeilijk om het kleine navigatiepijltje te volgen door de verschrikkelijke barsten in het scherm, want het toestel was een deel van Bens hand geworden, tenzij het op de grond viel. Nu keek hij met grote ogen naar de buitenwereld, alsof hij lichtverbaasd was dat er een was. “Ik vind Barry McIntyre niet leuk”, zei hij.
“Nee? Waarom niet?”
Ze hadden hun beste gesprekken in de auto. Thuis zou hij “Kweetnie” of “Gewoon…” antwoorden. In de auto zegt hij dingen als “Ik mag jongens wel hoor. Ik vind jongens wel leuk”.
“Tuurlijk wel”.
Ze vroeg zich af waarom hij niet zo sprak als ze elkaar aankeken. Wat was het in haar ogen dat hem onverschillig zijn schouders deed optrekken en deed wiebelen?
“Jij bent een jongen”.
“Weet ik”, zei hij.
Af en toe scande ze hem met haar ogen, zoals moeders dat doen, klaar om hem te fatsoeneren of gewoon om hem vol bewondering aan te kijken. Nochtans probeerde ze zich in te houden. Ze deed haar best om niet zo’n berispende moeder te zijn die zegt “Rechtop zitten” of “Speel niet met je haar”.
“Oké dan”.
Ze gluurde in de achteruitkijkspiegel en zag alleen de zijkant van zijn hoofd. Zijn stugge haar werd donkerder in de winter. Over een jaar of twee zou het volledig bruin zijn.
“Ik haat basketbal gewoon”.
“Echt waar?”
“Ja, echt”.
Onlangs had hij het woord ‘janet’ als belediging gebruikt. “Wat een janet”, zei hij tijdens het avondeten. En zijn kleine zus liet haar vork vallen.
“Natuurlijk houd je van basketbal”, zei ze zoetjes. Wat een leugen.
Geen antwoord.
“Speelt Barry McIntyre basket?”
In de achteruitkijkspiegel zag ze zijn hand in de richting van zijn verborgen gezicht gaan.
“Blijf van je neus!”, zei ze.
Ze kon het niet laten. Kinderlijke schoonheid is tijdelijk. Haar kinderen waren soms volmaakt en dan weer minder volmaakt. Ze hield te veel van hen om hen met rust te laten.
Ondertussen observeerde Ben de voorstad van Dublin: het lentegroen, halfopen bebouwingen, een kromgebogen bejaarde met haar hond. De navigatieapp stuurde hen naar een bekende straat, hoewel het een onbekende route was die ze zelf nog niet genomen had. Bens vriendin heette Ava en ze was nieuw. Ze woonde in St. Clare Crescent, ergens dichtbij de autosnelweg blijkbaar. Maar ze gingen niet langs de autosnelweg; ze navigeerde door een netwerk van kleine straatjes waar ze nog nooit gereden had. Hierlangs voor het tuincentrum en daarlangs voor de dierenarts, maar zonder te weten dat ze die wegen kon verbinden als ze op de juiste plek afsloeg.
“Zou je liever?”, vroeg Ben. En dan niets meer.
Als ze niet bevestigde dat ze naar hem luisterde, stopte hij met praten.
“Wat?”, zei ze uiteindelijk.
Nu dat hij wist dat hij haar volledige aandacht had, vroeg hij: “Zou je liever een kop lava drinken dan verdrinken in een meer vol lava?”
“Oh, god”.
“Zou je liever?”
“Toch niet dit weer”.
“Kies dan”.
“Je kan lava niet drinken”.
“Jawel”.
“In een kop?”
“Een stenen kop”.
“Ik kies het meer”.
“Zou je liever van een dak vallen dan dat er een boom op je hoofd valt?”
Hij was gefascineerd door keuzespelletjes, vooral dilemma’s.
“Geen van beide. Ik zou liever hebben dat geen van beide gebeurt”.
“Zou je liever van een dak vallen”, herhaalde hij, “dan dat er een boom op je hoofd valt?”
Misschien was hij gefascineerd door de dood zelf. Ze kwam er niet onderuit; ze had geen keuze.
“Het dak”, zei ze.
“Oké”.
“En jij?”
“Ook het dak”, gaf hij toe.
“Kan beter”, zei ze.
Hij zweeg even en ging de uitdaging aan.
“Zou je liever doodgestoken worden door vuurmieren dan aan een hoge kraan vastgebonden worden aan je tenen tot je hoofd ontploft?”
“Geweldig!”
Hij zou blijven gaan totdat ze helemaal vast zat.
“De kraan, alsjeblieft”.
“Zou je liever in het donker verdrinken dan in het donker gewurgd worden?”
Hij zou blijven gaan totdat ze echt stierf.
“Serieus?”
“In een groot donker meer vol sidderalen”.
“Echt niet. Absoluut niet. Dat heb ik liever niet”.
Terwijl ze reed, werd ze vervoerd door de herinnering aan een nachtelijke duik, vele jaren voordat Ben geboren was. Het was in een meer op het Ierse platteland; met een groep vrienden kwam ze terug van café. Geen maanlicht, geen seks, dacht ze; niet die ochtend of de nacht ervoor toen ze eigenlijk in het bed van hun vakantiehuis de liefde verondersteld waren te bedrijven. Ze had haar jurk over haar hoofd getrokken terwijl ze, in de duisternis, naar het meer ging.
Natuurlijk was er een man in de groep, iemand die ze eigenlijk niet aan het daten was. Hij was een ander, verboden terrein. Maar geen van beiden zou later de vader zijn van de jongen die nu op de achterbank zat. Door zich uit te kleden in een verlaten bos in het holst van de nacht plaagde ze hen allebei; het maakte haar niet uit wie erop zou reageren. Dat was lang geleden.
Haar jurk was gemaakt van blauw linnen, zat losjes en comfortabel, haar ondergoed was eerder chique en oncomfortabel. Dat waren tijden vόόr kinderzitjes en slaapfeestjes en gsm’s die je de weg wijzen. Haar lichaam was slanker toen, had ze het maar beseft. En ze was dronken, dus de herinnering aan het neerwaartse pad naar de steiger met houten planken was vaag. Ook haar gevoelens kwamen in flarden terug, maar de mist was langzaam voor haar ogen opgetrokken toen ze haar jurk losliet op de nog warme planken, en uitkeek over het water. Er dreven vezels turf op het zijdezachte oppervlak die het water een bruine gloed gaven, zelfs als de zon scheen. Nu, midden in de nacht, was het donkerder dan je je kon voorstellen. Het was zo donker dat de open ruimte voor haar als een zesde zintuig aanvoelde.
Toen ze naar beneden keek, zag ze het zwarte water glanzen als olie. Ze zat neer op de rand van steiger, maakte haar fancy bh los en schudde hem af. Een mannenstem zei ‘stop’. Er klonk geen tweede mannenstem. Wel een vrouwenstem: “Nee, echt niet, Michelle”. En daar ging ze. Ze duwde zich af van de houten rand en lanceerde zich in het water dat haar meteen opslokte; een klap en dan niets meer. Vloeibare stilte totdat ze weer naar boven spartelde waar ze naar adem kon happen. Van zwart water naar zwarte lucht.
Toen ze bovenkwam en zich omdraaide, voelde ze de alcohol onder haar huid borrelen, en het water was niet echt koud maar verdovend. Of zij was verdoofd. Het water gleed langs haar lichaam terwijl ze zichzelf met moeizame slagen door het water trok, weg van iedereen en toch niet ver weg. Ze hoorde aan hun stemmen dat ze bewoog; flarden van woorden en klanken terwijl ze door het water crawlde naar het midden van het meer.
Als dat echt het midden was. Als ze echt wel aan het wateroppervlak aan het zwemmen was. Want het was zo donker en nat dat ze niet kon uitmaken of haar ogen open of dicht waren. Ze was bang dat ze niet helemaal horizontaal zwom en als ze haar gezicht optilde alleen water zou inademen.
De stemmen vanop de oever klonken meer sporadisch nu; alsof ze het hadden opgegeven toen ze rondjes zwom en probeerde in hun richting te komen, maar de geluiden boden een oriënteringspunt en het was belangrijk om hen niet te verliezen. Ze moest weten waar boven was. Ze duwde het water langs haar lichaam en hoewel ze zich draaide, was ze niet zeker dat ze kon omkeren. Ze zou gewoon eventjes moeten stoppen en zich oriënteren maar ze kon niet stoppen, ze wou niet. Het was … het was heimelijk en onverwacht, ze kreeg er niet genoeg van. Niet weten waar boven of onder was, of waar de oever. Ze haalde haar hart eraan op. Als ze nu verdronk, zou het een plezier zijn.
Ze ving een glimp op van haar witte arm, een schittering in het donker die ze volgde; haar lichaam wees haar de weg, totdat iets op de oever haar aandacht trok. De stem van de man met wie ze het bed moest delen, een flikkerende sigaret in de mond van de man met wie ze het bed niet moest delen (en dat is ook nooit gebeurd om een of andere reden; misschien had ze hem afgeschrikt). Haar trotse gevoel werd wat afgevlakt door de scherpe steentjes in het ondiepe water die haar voeten schonden terwijl ze uit het meer rees, op weg naar gezanik en koude lichamen tegen elkaar.
De volgende ochtend schrok ze wakker, het ietwat natte avontuur in het bos al vergeten, alsof het gebeurd was zonder haar. Ze was stomdronken die nacht. Ze zat op de rand van het bed en liet de lucht in haar longen stromen. Ze leefde nog. Ze liet het goed tot zich doordringen en hamerde het erin. Nooit. Meer. Liet ze dat gebeuren. Ze was vierentwintig jaar oud en zette de dood voorgoed uit haar hoofd. Bezopen of nuchter, ze ging nooit meer zwemmen in het donker.
“Weet je, Ben, ga nooit zwemmen in het donker”, zei ze nu, meer dan twintig jaar later in haar Hyundai Hybrid. Gas, rem, spiegel, koppeling.
“Zou je liever?”, vroeg Ben.
“Nee, serieus. Beloof me dat je zoiets niet zal doen, nooit. Niet in een meer, want daar is niet genoeg zout om te blijven drijven, en zeker niet in de zee. Je moet altijd respect hebben voor de zee; die is groter dan jij. Luister je? En je mag nooit ofte nimmer gaan zwemmen als je alcohol gedronken hebt, of als je vrienden gedronken hebben. Later, als een vriend van je een paar biertjes op heeft en zegt: ‘Komaan, het wordt leuk!’, wat antwoord je dan?”.
“Zou je liever”, zei Ben geduldig.
“Nee, dat wil ik niet liever. Echt niet. Ik wil niet liever doodgaan op de een of andere manier. Wat is jouw probleem, Ben?”
Ze reden in een straat met nieuwe halfopen gebouwde woningen, die er benauwend klein en allemaal precies hetzelfde uitzagen. Kleine voortuintjes met lijsterbessen, kersenbomen, zilverberken en sierwilgen; afzichtelijke pompons op een stok.
Ze wist niet wat ze hier deed. Het kwam haar pakken, zelfs hier. Het zou haar kinderen komen pakken; haar eigen dwaasheid was haar uit het meer gevolgd. Die nachtelijke duik was niet het einde, integendeel. Ze had daarna een tijdje lang in een spiraal rond de dood gehangen, maanden, een jaar. Want je kon natuurlijk het meer achter je laten, maar niet het verlangen zelf en al zijn onmogelijkheden.
En toch was iets mogelijk geworden, iets was echt. Iets was veranderd door het bestaan van het kind op de achterbank.
“Zou je liever”, vroeg Ben, “in een kalkoen leven dan dat een kalkoen die in jou leeft?”
“Wat?”
“Zou je liever”, herhaalde Ben geduldig, “in een kalkoen leven dan dat een kalkoen die in jou leeft?”
“Dat is een heel goede vraag”, antwoordde ze.
“Zou je liever?”
“Dat is echt een goede vraag. De beste tot nu toe”. Ze reikte met haar arm naar de radio en zette hem aan in een poging om hem af te leiden.
“Is het hier?” De app leidde haar naar een straat rechts. “Woont Ava hier?”
“Ik weet het niet”
“Ze is jouw vriendin”
“Nietes. Ze is mijn vriendin niet. Ze is gewoon heel opdringerig”. Zijn hand lag in afwachting op zijn slaapspullen naast hem terwijl ze afsloeg door de grote open poort naar een nieuwbouw.
“Is het hier?”
Het hof en de binnenplaats van St Clare. Het kleine doolhof was gebouwd rond een grote groene ruimte en in het midden stond een groots gebouw met drie verdiepingen.
St Clare zelf.
Daar was het. De hele tijd al. Ze woonde acht kilometer van hier, bijna tien jaar lang, en ze had nooit beseft dat het in deze straat was. Een straat die ze nochtans zo vaak passeerde, onderweg naar ergens anders.
Een taxi had haar naar hier gevoerd bijna twintig jaar geleden, toen het nog overal groen zag van de velden. Ze was doodsbang geweest dat de bestuurder door het adres zou weten dat ze gek was; hoewel ze niet stapelgek was, maar gewoon gebroken op een verkeerde manier. Ze was zeker dat hij zou beseffen dat er een gebroken menselijk wezen in zijn taxi zat en spottende opmerkingen zou geven als ze door de poort gingen of via de oprit langs de verzorgde tuinen reden naar dit grote huis, deze inrichting.
De zusters van St. Clare en St. Agnes. Privéherstellingsoord.
Ook wel bekend als “Gekkie Aggy”. Het gekkenhuis. Ze had het adres in haar zoons gsm getypt en niets doorgehad.
“Zou je liever?”, vroeg Ben.
Dus daarom had ze weer aan het meer gedacht.
Het was heel vreemd om naar het gebouw te kijken van buitenaf. Ze had daar haar tijd doorgebracht in een kleine kamer en had de buitenkant misschien twee keer gezien: eerst schuin omdat ze de trappen op liep en mogelijk nog eens met een achterwaartse blik vanuit de auto toen haar vader haar kwam oppikken. Ze was nooit in de tuinen geweest waar nu slimme nieuwe huizen stonden. Waarschijnlijk mocht ze niet. Of omdat ze geen andere kleren had gekregen.
Ze had veel geslapen ofwel uitgestrekt en onbeweeglijk in haar ziekenhuisachtig bed gelegen. Ze herinnerde zich dat ze aan een raam stond – misschien dat raam op de derde verdieping waar het gebouw een uitstulping had in de vorm van een dikke ronde toren. Ze wist dat er in de toren een wenteltrap was en dat ze daarboven naar het uitzicht had gekeken - net zoals een jonkvrouw in een sprookje, hoewel ze niet in een sprookje zat en haar dromerigheid kwam door de Mogadon en andere medische troep die ze tweemaal per dag gehoorzaam slikte, nadenkend of ze ooit, op een dag nog naar het toilet zou kunnen. Maar niemand gaf om zoiets. Ze gaven alleen om je gevoelens. Hoewel “erom geven” misschien het verkeerde woord is. Ze observeerden je gevoelens.
“Moeder”, zei Ben. Een woord dat hij alleen gebruikte als hij echt geïrriteerd was. Ze was vergeten te antwoorden “Wat?”.
“Wat?”, zei ze.
“Zou je liever in een kalkoen leven?”
“Is dit het?”, vroeg ze. “Woont ze hier?”
Ze had afgeremd en was tot stilstand gekomen in het midden van de verlaten straat. Een paar kleine kinderen, een van hen een peuter, speelden bovenop de trap met brede granieten treden die naar de voordeur van het gebouw leidden dat vroeger “Gekkie Aggy” werd genoemd. Nu waren hier allemaal appartementen, waarschijnlijk met een torenhoog prijskaartje. Andere herinneringen welden in haar op terwijl ze de voorzijde bekeek: een soort hal waar ze zich had aangemeld; een ruime woonkamer voor de zusters, waar haar vader rechtstond uit een vintage fauteuil met bloemenprint als ze binnenkwam, klaar om naar huis te gaan. En in de linkerkamer met het hoge plafond hadden ze het gordijn opzij vastgeprikt, zodat ze de kinderen niet uit het oog verloren.
Er was ook een stinkende kamer waar mensen overdag konden roken – ze vroeg zich af waar die was. Ze paften elk zo’n twintig sigaretten per dag, de gebroken dames van de buitenwijken met hun bevende handen en mooie gewaden. In die stinkende kamer zaten ze in de vinylen leunstoelen en keken naar hun pols. Ze vroeg ze af wie er daar nu zou wonen. Iemand drukbezet en jong. Iemand die orchideeën zou zetten op de vensterbank van een raam dat ooit dichtgetimmerd was. Iemand die niet rookt. Die persoon loopt uit een fraai privéappartement op de gemeenschappelijke gang waar droevige mensen ijsbeerden, vele jaren geleden. Huilend, niet huilend, in stilte, starend naar de publieke telefooncel.
“Nummer 74”. De toon van de stem van haar zoon verraadde zijn diepe minachting, en ze zag dat ze niet bewogen had; ze bleef stilstaan.
De peuter en het andere kind werden eigenlijk begrensd door de trap, besefte ze. Ze bleven bovenaan spelen en trapten op hun driewieler rond op het platte oppervlak. Ze kwamen niet in de buurt van de rand.
Ze had de voorbije acht jaar van haar leven gewijd aan de veiligheid van kleine kinderen.
De auto rolde zachtjes vooruit terwijl Ben de nummers voorlas van de huizen die op het groen uitkeken: 67, 69, 71.
“Waar zijn de even nummers?”, zei ze tijdens ze langzaam cirkelde rond de achterkant van het gebouw, alsof ze op haar hoede was voor een valstrik. Dit was hoe haar leven had gevoeld net voordat iets in haar geknapt was – alles had zich met elkaar verbonden en raakte steeds meer in de knoop. En nu gebeurde het weer: de onbewuste trip, de eigenaardige dilemma’s, de gedachte dat haar zoon het wist - natuurlijk wel, de geur hing nog om haar heen: het troebele water van het meer.
Ze zag het raam van de rookkamer op de tweede verdieping en ze stond er nog steeds, zorgvuldig haar polsen te bekijken. Rokend als een ketter. Starend naar een vlek op de muur, wekenlang. Ze kende Ben niet. Haar dochter ook niet. Zij waren geen deel van haar lichaam, waren nog niet geboren.
“Daar is het! Vierenzeventig, vierenzeventig!”
Ze stopte de auto, trok de handrem op en draaide zich om in haar stoel om naar haar zoon te kijken, die op de achterbank zijn gordel losmaakte. Ben keek op en hij zag er goed uit. Zijn haar moest gekamd worden en er glom iets onder zijn neus, maar hij straalde zijn eigen licht uit. Hij keek naar haar met zijn lange wimpers alsof hij haar al heel lang kende, en ze was niet daarbinnen. Ze was hier, nu, buiten met hem.
“Flink zijn”, zei ze toen hij zijn slaapspullen pakte en weg was hij. Voor een jongen die meisjes niet leuk vond, haastte hij zich om naar Ava’s voordeur te geraken.
“Morgen om elf uur kom ik je ophalen”
He keerde abrupt terug. Ze dacht even dat hij haar dag zou kussen, maar hij zocht gewoon zijn gsm. Ze gaf hem door het autoraampje en stak daarna ook haar hoofd naar buiten om hem te plagen.
“Mmm” Ze tuitte haar lippen. En hij gaf haar toch een haastige kus voordat hij terug rende naar het huis, waar Ava nu op de drempel stond om hem te verwelkomen. Een klein blond meisje met een T-shirt waarop een pailletten hart geborduurd was, sprong op en neer toen ze hem zag.
De kus was onhandig, vlezig, vluchtig. Ze had een frisse stip op haar kaak gevoeld van zijn koude neusje.
“Ben!”, riep ze. “Wacht even, Ben!”
“Wat?”
“Ik zou liever de kalkoen in mij hebben leven”
“Oké!” Hij nam haar antwoord best serieus.
“Geen discussie”
Het was gewoon een vraag, dacht ze. En ze checkte de achteruitkijkspiegel voor ze wegreed.
Gepubliceerd in The New Yorker, print van 9 maart 2020, issue.
Translation commentary
Cynthia De Clercq
This commentary discusses the Dutch translation of an excerpt from Night Swim, a short story by one of Ireland’s most celebrated contemporary writers, Anne Enright. The translation was made within the context of an international translation project organized by the European Federation of Associations and Centres of Irish Studies (EFACIS). The EFACIS project focuses on the translation of the short story Night Swim, which was published in the New Yorker in March 2020, and a series of short essays from Making Babies: Stumbling into Motherhood (2004), which contribute to the background of the short story. The skopos of this translation is to introduce Night Swim as part of the contemporary Irish literature to (Dutch) readers all over the world. As the translation is written in standard Dutch, the textual translation choices have been made in accordance with the conventions of the Dutch Language Union. Anne Enright’s Night Swim is a short story in which a mother remembers her night swim, which also recalls feelings from the time that she had a mental breakdown. Enright subtly integrates the darkness of the breakdown in this story while upholding a light and sometimes even humorous tone. Moreover, she gives a voice to a mother who reflects on her own life and tries to teach her children on the importance of making well-considered choices. Enright tells this story with great detail and often uses images and metaphors to convey intimate emotions or situations to the reader. As literary translation renders the content and pays special attention to the author’s style, the translation of this short story is expected to preserve the images and metaphors of the original to bring about a similar effect on the target audience. This is the main challenge this translation will attempt to meet. In what follows, the translation strategy adopted will be discussed and illustrated with some examples from the translation.
For this translation, a target language-oriented translation strategy was opted for, which means that the target text renders the content of the original through language that is usual for a particular genre or text type (Vandepitte, 2016), in this case a literary text. In terms of Toury’s (1995) norms, this translation can be situated towards the initial norm of acceptability (i.e. adherence to the norms of the target language). A few examples of translation techniques that adapt the language of the original to the target norms are established equivalent (Molina & Albir, 2002) and inversion (Vinay & Darbelnet, 1977). A number of translation shifts in this translation are linguistically motivated, but most of them can be considered as non-obligatory, which means that they were carried out on the basis of literary or cultural considerations (Toury, 1995). The main reason for this translation strategy was to conform to the aim of the project, namely to spread Anne Enright’s vision and literary voice across and beyond Europe. Therefore, the ideal literary translation may be, “not a word-for-word translation, but a translation which respects the aesthetics of a text, so that the voice of the author and the novel can be heard” (De Smijter & Van Poucke, 2011: 86). Furthermore, the strategy was adopted to attempt to achieve a similar effect on the target audience with particular attention to the role of imagery and metaphors, which is crucial in literary texts. While previous studies such as Chen (2019) have indicated that translators tend to use source-oriented translation techniques to render images and metaphors in literary texts, Van de Meersche & Evenepoel (2008: 58) argue that in any case “translators seek to render the image of the source text into the target text, regardless of their translation strategy”. Therefore, the most appropriate translation technique in this short story is whichever successfully conveys the images and metaphors.
A few examples from the translation will illustrate a number of translation solutions for the images. The translation solutions adopted differed, because images and metaphors are embedded in a particular and sometimes unique context. In the following sentence, the image of the gardens has been preserved by a literal translation, since the target audience is familiar enough with the image of a pompom.
- EN-NL Tiny gardens: rowan tree, cherry tree, silver birch, ornamental willow – a horrible pompom on a stick.
Kleine voortuintjes met lijsterbessen, kersenbomen, zilverberken en sierwilgen, net pompons op een stok.
However, in the following case, the literal translation ‘meren in het donker’ would have caused the meaning behind the metaphor to be lost because it does not imply drinking alcohol and then swimming in a lake when it is dark. Therefore, an explicitation of this underlying meaning was opted for: ‘zwemmen in het donker’ (backtranslation: ‘swimming in the dark’).
- EN-NL Drunk or sober, there would be no more lakes after dark.
Bezopen of nuchter, ze ging nooit meer zwemmen in het donker.
Then again, in the following sentence, it suffices to translate with a Dutch figure of speech connected to breathing to preserve the original metaphor:
- EN-NL She sat on the edge of the bed and pulled air into her lungs.
Ze zat op de rand van het bed en liet de lucht in haar longen stromen.
The next sentence required particular attention from the translator. The son, Ben, likes to play a game called ‘Would you rather’, which is based on impossible dilemma’s. It can be seen as a thread throughout the short story, since it recurs a number of times but it is also the lesson for life that the mother tries to teach her son, namely the importance of thinking decisions through. This contrasts with the flashback to the night swim, which represents a phase in her life in which she took some ill-considered decisions and suffered a mental breakdown. Beyond the game of dilemma’s, Ben responded to a serious question with the exact phrase ‘Would you rather’, leaving his mother puzzled.
- EN And you must never, ever swim if you have taken alcohol, or even if your friends have. If a friend has had a couple of beers when you are a teen-ager and he says, ‘Come on, it’ll be fun!,’ what do you say?” “Would you rather,” Ben said, patiently. “No, I wouldn’t. I really would not rather. I would not rather die one way or the other way. What is your problem, Ben?”
Three possible Dutch solutions for ‘Would you rather’ have been considered: 1) ‘Zou je liever?’ (backtranslation: ‘Would you rather?’), 2) ‘Wat heb je liever?’ (backtranslation: ‘Which do you prefer?’), 3) ‘Wat zou je liever doen?’ (backtranslation: ‘Wat would you prefer to do?’). As can be deducted from the backtranslation, solution one is a literal translation of ‘Would you rather’, whereas solutions two and three are adapted to the target language and therefore more likely to occur in a common Dutch conversation. Although the overall strategy for this translation is target language-oriented, which would imply the selection of solution two or three, solution one was adopted because it preserves the reference to the game of dilemma’s in Dutch in the clearest way so that the reader will most likely be able to recognize the double meaning. By contrast, this reference is much less transparent in the other two solutions. In other words, the first solution has been selected in accordance with the source text author’s intention and the presupposed knowledge of the target audience. This translation challenge cannot be considered a typical L2 to L1 problem, because it is inherent in this situation.
Bibliography
Chen, Meng-Lin. 2019. A corpus-based study on imagery and symbolism in Goldblatt’s translation of Red Sorghum. Babel. Revue Internationale de la Traduction 65 (3), 399–423. https://doi.org/10.1075/babel.00099.che
De Smijter, F., & Van Poucke, P. (2011). The Author's Invisibility: A translation of Milan Kundera's short story "Nikdo se nebude smát" with a comparative analysis of the translation and two published translations. Gent: s.n.
Enright, A. (2020). “Night Swim”. The New Yorker, Fiction, March 9 2020 issue. https://www.newyorker.com/magazine/2020/03/09/night-swim
Molina, L. & Hurtado Albir, A. (2002). Translation techniques revisited: A dynamic and functionalist approach. Meta: Journal des Traducteurs/Meta: Translators' Journal, 47(4), 498-512.
Toury, G. (1975/1995). The nature and role of norms in translation. In Toury, G. (ed.), Descriptive Translation Studies and Beyond. Amsterdam-Philadelphia: John Benjamins, 53-69.
Van de Meersche, I., & Evenepoel, S. (2008). A translation and stylistic analysis of "A Descent into the Maelstrom" by Edgar Allan Poe. Gent: s.n.
Vandepitte, S. (2016). Translating untranslatability: EN-NL. NL-EN. Ghent: Lannoo.
Vinay, J.-P., & Darbelnet, J. (1977). Stylistique comparée du français et de l’anglais. París: Didier: Georgetown University Press.